ΠΑΞΙΜΑΔΙ
Το παξιμάδι είναι μια τροφή, που συναντάμε από του αρχαίους χρόνους. Θεωρήθηκε το ψωμί των φτωχών, γιατί παραγόταν κυρίως από οικογένειες, που δεν είχαν την δυνατότητα αγοράς – ζυμώματος επί καθημερινής βάσης φρέσκου ψωμιού. Έτσι αναγκάζονταν να ζυμώνουν μια φορά, μεγάλη ποσότητα, όταν υπήρχε αρκετό αλεύρι και χρόνος (κυρίως στις αγροτικές οικογένειες, όπου η γυναίκα ασχολιόταν και με τις αγροτικές εργασίες). Κατόπιν κρατούσαν φρέσκο ψωμί για 2-3 ημέρες (όσο μπορούσε να συντηρηθεί) και το υπόλοιπο το έβαζαν στον φούρνο, σε χαμηλή θερμοκρασία ώστε να αποβάλλουν την υγρασία και να μπορεί να συντηρηθεί περισσότερο χρόνο.
Ήταν το ψωμί των ανθρώπων που λόγω εργασίας κυρίως, απουσίαζαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα από τα σπίτια τους. Οι ναυτικοί, οι βοσκοί, οι αγρότες, είναι αυτοί που θεωρούνται ότι είχαν σαν βασική τους τροφή το παξιμάδι, αφού ήταν το μόνο που μπορούσε να συντηρηθεί αναλλοίωτο για αρκετές ημέρες, ακόμα και μήνες, από την ημέρα παραγωγής του.
ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΑΞΙΜΑΔΙ
Προϊόν αναγνωρισμένο από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, το κρητικό παξιμάδι κατακτά σήμερα τους καταναλωτές όλου του κόσμου, λόγω της υψηλής ποιότητας του, των αγνών φυσικών υλικών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του αλλά και λόγω της υψηλής διαιτητικής του αξίας.
Οι τεχνικές παρασκευής του αποτελούν ένα εξαιρετικό κράμα λαϊκής εμπειρίας όπως διασώθηκε από την γυναίκα της Κρήτης. Εκτός από το κρίθινο, υπάρχει το ολικής αλέσεως (σιτάρι) παξιμάδι, από μιγάδι (ίσες ποσότητες κρίθινου και σιταρένιου αλεύρου), τριομίγαδο (ίσες ποσότητες αλεύρου από σιτάρι, κριθάρι και ταγή), μιγάδι ταγής (ανακατεμένο αλεύρι σιταριού και ταγής ή κριθαριού και ταγής). Σε πολλές περιοχές της Κρήτης (στα χωριά γύρω από το όρος Δίκτη) παρασκευάζουν και το επίσημο παξιμάδι από εφτάζυμο ψωμί.